LÀM THẾ NÀO ĐỂ XÁC ĐỊNH SỨC KHỎE ĐƯỜNG RUỘT TỐI ƯU?
Khả năng phát huy hết tiềm năng của vật nuôi phụ thuộc vào khả năng sử dụng thức ăn hiệu quả, tự bảo vệ chống lại mầm bệnh và duy trì hệ vi sinh vật đa dạng. Nó giúp chúng ta định hình định nghĩa về sức khỏe đường ruột tối ưu.
Khi xem xét các yếu tố tạo nền tảng cho sức khỏe đường ruột tối ưu, chúng ta có thể chia chúng thành 3 thành phần cơ bản: khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, sự đa dạng của vi sinh vật và khả năng miễn dịch mạnh mẽ. Các yếu tố xác định này phối hợp với nhau để đảm bảo rằng vật nuôi có mọi thứ chúng cần để cải thiện hiệu suất, phúc lợi và khả năng phòng vệ tự nhiên.
1/ Hấp thụ chất dinh dưỡng
Có tới 75% chi phí sản xuất là từ thức ăn chăn nuôi. Với áp lực gia tăng từ chi phí năng lượng và nguyên liệu thô tăng cao, vật nuôi phải tiêu hóa và hấp thụ thức ăn hiệu quả. Lượng chất dinh dưỡng hấp thụ từ thức ăn phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
• Đầu tiên, các phân tử thức ăn lớn, không hòa tan phải được chia nhỏ thành các phân tử nhỏ, hòa tan và có thể hấp thụ được. Hoạt động tối ưu của enzyme (bị ảnh hưởng bởi độ pH trong ruột) giúp tăng cường giải phóng chất dinh dưỡng từ thức ăn, tối đa hóa năng lượng và các chất dinh dưỡng có sẵn để hấp thụ để duy trì và tăng trưởng.
• Để đạt hiệu quả sử dụng thức ăn tối ưu, các chất dinh dưỡng phải có sẵn về mặt dinh dưỡng và có chất lượng tốt, điều kiện môi trường ruột phải thuận lợi cho hoạt động của enzyme và cấu trúc ruột phải được hình thành tốt để cho phép hấp thu tối ưu.
• Một khi các chất dinh dưỡng có thể được hấp thụ, tốc độ mà chúng có thể được hấp thụ phụ thuộc vào tính toàn vẹn và diện tích bề mặt của ruột. Các mầm bệnh làm hỏng ruột, làm giảm diện tích bề mặt, khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng và hiệu suất. Diện tích bề mặt được tăng lên bởi nhung mao, được bảo vệ khỏi mầm bệnh bằng chất nhầy do tế bào cốc tiết ra và hệ vi sinh vật đa dạng.
2/ Đa dạng vi sinh vật
Hệ vi sinh vật đa dạng, ổn định cùng với lớp dịch nhầy giúp kiểm soát các tác nhân gây bệnh như Salmonella, Campylobacter, Clostridia, E. Coli…, tăng cường tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất, duy trì sự toàn vẹn của đường ruột.
Nó rất quan trọng đối với an toàn thực phẩm, giúp ngăn chặn sự bám dính và sinh sôi của mầm bệnh, dẫn đến giảm tải lượng mầm bệnh. Giảm tải lượng mầm bệnh làm giảm nguy cơ chuyển sang người. Nó cũng có thể làm giảm nhu cầu can thiệp bằng kháng sinh và cải thiện độ nhạy cảm của vi khuẩn với kháng sinh, do đó làm giảm sự phong phú của tình trạng kháng kháng sinh.Tăng cường và duy trì sự đa dạng của vi sinh vật phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
• Giảm độ pH trong môi trường ruột có thể thúc đẩy vi khuẩn có lợi và ngăn chặn vi khuẩn có hại.
• Hệ vi sinh vật cân bằng và đa dạng làm tăng sự cạnh tranh về không gian và chất dinh dưỡng. Nó có thể kích thích hệ thống miễn dịch bằng cách tạo ra các chất chuyển hóa và SCFA, những chất này cũng có tác dụng kháng khuẩn và được sử dụng làm nguồn năng lượng trong ruột.Nếu hệ vi sinh vật bị mất cân bằng, ruột sẽ dễ bị mầm bệnh tích tụ (khuẩn lạc), dẫn đến tổn thương làm giảm khả năng hấp thụ, cũng như tăng lượng mầm bệnh, dẫn đến vấn đề an toàn thực phẩm. Do đó, điều quan trọng là phải hỗ trợ hệ vi sinh vật đa dạng bằng cách thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi và loại bỏ vi khuẩn gây bệnh.
3/ Khả năng miễn dịch mạnh mẽ
Ruột là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch. Sức khỏe đường ruột tốt là điều cần thiết để có khả năng miễn dịch mạnh mẽ, duy trì khả năng phòng vệ tự nhiên và giảm thiểu sự bùng phát dịch bệnh thông qua việc tăng cường chức năng hàng rào bảo vệ đường ruột.Vật nuôi có 3 tuyến phòng thủ miễn dịch, thuộc 2 loại :
• Miễn dịch bẩm sinh: Hệ thống không đặc hiệu mà vật nuôi được sinh ra với nó tạo nên tuyến phòng thủ thứ nhất và thứ hai.
• Miễn dịch đặc hiệu: Một phản ứng tế bào và phân tử cụ thể đối với một mầm bệnh cụ thể đã phát triển trong suốt cuộc đời của vật nuôi, tạo thành tuyến phòng thủ thứ ba.
Các hệ thống này hỗ trợ bảo vệ và duy trì sức khỏe vật nuôi, phối hợp với nhau để chống lại mầm bệnh.
Biểu mô ruột, lớp chất nhầy và hệ vi sinh vật hoạt động như một rào cản giữa môi trường bên trong và bên ngoài như một phần của tuyến phòng thủ đầu tiên. Hệ vi sinh vật đường ruột cũng có thể giúp kích hoạt tuyến phòng thủ thứ hai và thứ ba. Tuyến phòng thủ thứ hai giúp chống lại mầm bệnh thông qua thực bào của bạch cầu bao bọc các dị vật, giải phóng các cytokine và protein kháng khuẩn. Nó cũng ngăn chặn sự phát triển của vi sinh vật thông qua sốt. Dòng thứ nhất và thứ hai là miễn dịch bẩm sinh, trong khi dòng thứ ba là miễn dịch thu được và bao gồm tế bào B, tế bào T và kháng thể. Có thể cải thiện hàng rào vật lý chống lại mầm bệnh, giảm AMR, tạo ra phản ứng miễn dịch nhanh hơn đối với mầm bệnh và giảm tỷ lệ mắc bệnh thông qua chế độ ăn uống và hệ vi sinh vật.
4/ Thực hiện một cách tiếp cận toàn diện
Ba yếu tố xác định sức khỏe đường ruột tối ưu đan xen với nhau. Mỗi loại mang lại một lợi ích độc lập cho vật nuôi, giúp hỗ trợ hiệu suất, phúc lợi và khả năng phòng vệ tự nhiên. Tuy nhiên, những yếu tố này cũng hỗ trợ lẫn nhau, nghĩa là không thể đạt được sức khỏe đường ruột tối ưu nếu không có cả 3.
Do đó, một cách tiếp cận toàn diện, bao gồm và thúc đẩy từng thành phần này, phải được thực hiện để thiết lập một đường ruột khỏe mạnh. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể hình thành một nền tảng tối ưu hóa cho hiệu suất bền vững và lợi nhuận trong chăn nuôi.
